Funcjonalna elektrostymulacja (FES)
Funkcjonalna stymulacja elektryczna (FES) to zabieg polegający na podawaniu niewielkich ładunków elektrycznych do mięśnia, który został sparaliżowany lub osłabiony z powodu uszkodzenia mózgu lub rdzenia kręgowego. Ładunek elektryczny stymuluje mięsień do wykonywania zwykłych ruchów. W udarze, stwardnieniu rozsianym czy też uszkodzeniach rdzenia kręgowego jest ona najczęściej stosowana jako metoda leczenia opadania stopy, w przypadku gdy zakłócenia w ścieżkach nerwowych pomiędzy kończynami dolnymi a mózgiem powodują, że przednia część stopy nie może być podniesiona do właściwego kąta podczas chodzenia.
FES została po raz pierwszy opracowana w Stanach Zjednoczonych w latach 60. ubiegłego wieku, gdzie początkowo testowano ją u pacjentów po udarze mózgu. Chociaż wczesne wyniki były obiecujące, nie była ona regularnie stosowana w praktyce klinicznej aż do późniejszego okresu, ponieważ była postrzegana jako terapia eksperymentalna. Badania nad jej stosowaniem w udarze zarówno w przypadku opadania stopy, jak i wspomagania ruchów palców, zostały po raz pierwszy opublikowane pod koniec lat 70. W połowie lat 80. grupa z siedzibą w Salisbury w Wielkiej Brytanii zaczęła badać zastosowanie FES. Początkowo prace dotyczyły osób z urazami rdzenia kręgowego; na podstawie tych początkowych prac, na początku lat 90. opracowano urządzenia dla osób po udarze i ze stwardnieniem rozsianym, które są stosowane do dziś.
FES jest obecnie badana w celu sprawdzenia, czy technika ta może pomóc w połykaniu, funkcjonowaniu rąk i ramion, a nawet w problemach z oddychaniem u pacjentów z chorobami płuc i pacjentów po udarze.
Jak działa FES?
Urządzenie FES składa się z pudełka kontrolnego, wielkości paczki kart, z baterią i elektrodami. W przypadku opadania stopy, urządzenie jest zwykle noszone w mankiecie poniżej kolana. W tym miejscu elektrody mogą stymulować nerw, który przechodzi do mięśnia, który normalnie podnosi przednią część stopy. W odpowiednim momencie chodu, kiedy stopa ma się unieść do przodu, urządzenie FES stymuluje nerw i unosi stopę.
Stymulacja kończy się, gdy stopa ponownie dotknie podłoża. Dostosowanie czasu stymulacji do Twojego chodu może zająć trochę czasu. Niektóre urządzenia FES posiadają czujnik noszony w okolicy pięty, aby pomóc w określeniu czasu, ale w nowoczesnych urządzeniach jest to opcjonalne. Oznacza to, że urządzenie FES może być noszone na gołe stopy lub w sandałach.